تهران _ 02 مرداد 1384 _پايگاه اطلاع‌رساني شهرسازي و معماري: هزينه احداث طرح آزمايشي مونوريل در مسير صادقيه به ميدان آزادي يك سال و نيم بعد از مراسم كلنگ‌زني اين طرح دو ساله، اعلام شد. طرح آزمايشي مونوريل از دو سال پيش با برآورد هزينه‌اي معادل 12 ميليارد تومان سر زبان‌ها افتاد. اكنون با گذشت حدود 17 ماه از مراسم كلنگ‌زني اين طرح هزينه اجراي آن حدود 40 ميليارد تومان اعلام شد. در حالي اين خبر هفته گذشته توسط مهندس مهدي چمران رييس و سخنگوي شوراي شهر تهران عنوان شد كه براساس مصوبه شوراي شهر تهران تا 7 ماه آينده اين طرح آزمايشي بايد به اتمام برسد. «اين مسير كارشناسي شده است»، «از نظر من شايد مسيرهاي بهتري هم پيدا مي‌شد ولي كارشناسان اين نظر را دارند و بايد بپذيريم.» اين بخشي از نظرات دكتر نادر شريعتمداري، رييس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران است كه با تاكيد بر كارشناسي بودن اين طرح انتقادهاي شديد چند ماه پيش خود را در جلسه علني شوراي شهر تهران فراموش مي‌كند و مي‌گويد: «برآوردهاي اوليه شايد غيركارشناسي بود و نياز به اصلاح داشت اما در حال حاضر كارشناسان اين مسير را مناسب ارزيابي مي‌كنند.» سهم مونوريل در پروژه‌هاي حمل و نقل ريلي جهان تنها 2 درصد است و در كل جهان 230 كيلومتر خط مونوريل احداث شده است. از دو سال پيش زمزمه‌هاي اجراي آزمايشي طرح در مسير صادقيه به فرودگاه مهر‌آباد به گوش رسيد كه با مخالفت شديد كارشناسان روبه‌رو شد. با وجود اين مخالفت‌ها خط آزمايشي 5/6 كيلومتري مونوريل در شوراي شهر تهران به تصويب رسيد. اما از آن زمان تاكنون سخنان مسئولان طرح درباره مسير مونوريل، طول آن و هزينه‌هاي احداث اين خط، بارها و بارها تغيير كرده است و اين موضوع به ادعاهاي كار كارشناسي صورت گرفته براي اين خط آزمايشي خدشه وارد مي‌كند. شريعتمداري معتقد است كه اين سيستم تجربه اول در شهر است و بايد در يك منطقه به صورت آزمايشي اجرا شود. وي كار كارشناسي صورت گرفته را براساس ميزان تقاضاي سفر و تعداد رفت‌وآمدها در آن محدوده مي‌داند و مي‌گويد: «توصيه سازمان حمل و نقل و ترافيك به مجموعه شورا مسير صادقيه به ميدان آزادي بوده است.» آشنايي مختصر با اين مسير، اين نكته را يادآور مي‌كند كه در خيابان محمدعلي جناح، تاكسي‌ها و اتوبوس‌هاي فراواني كار جابجايي مسافران به سمت ميدان آزادي و برعكس را در زمان و هزينه كمي انجام مي‌دهند و اين در حالي است كه گفته مي‌شود با اجراي اين مسير آزمايشي و با توجه به هزينه‌هاي جانبي آن، بليت مونوريل در اين مسير حتي از كرايه تاكسي‌هاي خطي مسير صادقيه به آزادي و بر عكس بيشتر خواهد بود. از سوي ديگر با آغاز بهره برداري از فرودگاه امام خميني لزوم احداث اين كريدور را آن هم با اين هزينه گزاف زير سوال مي رود. اصرارهاي فراوان شهرداري تهران و حمايت‌هاي شوراي شهر از اين طرح غيركارشناسي و غيراقتصادي اين شائبه را ايجاد مي‌كند كه مجموعه شهرداري و شورا به اين نقائص كاملا واقف است، اما از نظر حيثيتي بايد پروژه را اجرا كند. رييس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران در پاسخ به اين موضوع مي‌گويد: «در بسياري از نقاط دنيا طرح‌هاي آزمايشي اجرا مي‌شود تا عملكرد واقعي آن ديده شود كه براساس ميزان هزينه‌هاي تمام شده و يا مشخصات فني طرح و راندمان آن تصميم‌گيري‌هاي بعدي براي توسعه يا توقف طرح گرفته شود.» شريعتمداري مي‌افزايد: «مثلا در شانگهاي چين قطار سريع‌السيري را به طول 30 كيلومتر با هزينه‌هاي بسيار بالا اجرا كردند. اما با توجه به اين هزينه‌ها و قيمت بليت و استقبال اندك مردم، در همان مرحله، پروژه متوقف شد.» به گفته شريعتمداري، وقتي تكنولوژي جديدي در شهر مطرح مي‌شود بايد فضايي براي نشان دادن عملكرد آن فراهم شود و طرح مونوريل مقدمه‌اي است براي طرح بزرگ‌تري كه اگر نتيجه مناسبي گرفته شود بتوان در بخش حمل و نقل عمومي به صورت مكمل استفاده شود. با شرايط موجود و همچنين با توجه به مخالفت‌هاي فراوان، شهرداري تهران مصمم‌تر از گذشته اين پروژه را به مرحله اجرا در مي‌آورد. اما نبايد فراموش كرد، دنياي امروز در طرح‌هاي كلانشهري خود از نظرات و مشاركت‌هاي مردمي به طور جدي سود مي‌برد. به طوريكه نادر شريعتمداري سال گذشته در همايشي، مديريت مشاركتي را در شهري مانند تهران بسيار مهم ارزيابي كرد و با ارايه مثالي گفت: «شهردار تورنتو كانادا قبل از انتخاب شدنش به اين سمت درباره پروژه پلي كه مدت‌ها بر سر اجراي آن جنجال بود از مردم نظرسنجي به عمل آورد و وقتي با مخالفت‌ها مواجه شد، قول داد در صورت انتخاب به اين سمت از اجراي پل جلوگيري كند. وي هم‌اكنون با ديد مديريت مشاركتي خود، محبوبيت و موفقيت‌هاي ويژه‌اي را در اداره شهر كسب كرده است.» با وجود شعارهاي زيبايي كه در رابطه با مشاركت مردم در اداره كلانشهري مانند تهران داده مي‌شود بايد به ياد داشته باشيم تمامي لوايح مربوط به طرح بزرگي مانند مونوريل در اين دو سال اخير پشت درهاي بسته شوراي شهر تهران و بدون حضور مستمع و حضور خبرنگاران به تصويب رسيد و مردم در اين دو سال از جزييات پروژه‌اي كه براي آنها در نظر گرفته شده محروم ماندند. با ورق زدن برگ‌هاي تاريخ تهران به حدود يك قرن قبل مي‌رسيم كه اجازه احداث نخستين خط ترامواي تهران توسط مهندسان بلژيكي از ناصرالدين شاه گرفته شد، اما چون اين وسيله جديد مورد پذيرش مردم تهران واقع نشد در مدت كوتاهي با ورشكست شدن اين شركت بلژيكي، تراموا براي هميشه از تهران رفت. برگ‌هاي تاريخ در آينده درباره مونوريل تهران چه خواهد گفت؟
